Podobne pytania odnośnie wyboru ścieżki kariery padają w różnych momentach życia. Osobiście zadawałem sobie to pytanie wielokrotnie, w różnych formach:
- przed rozpoczęciem studiów (Co studiować i gdzie mnie to zaprowadzi?)
- w trakcie studiów (Czy jestem na właściwym kierunku? W Polsce studiować czy może za granicą?)
- po studiach (Gdzie idzie moja kariera?)
- w czasie trwania staży (Co dalej?)
- w trakcie pracy itd. (Gdzie dalej mogę przejść?)
Jaką pracę wybrać? Na początku swojej kariery i życia do wielu spraw podchodziłem w procesie decyzji jako wybór opcji np. To lub Tamto, Opcja A lub Opcja B. Natomiast z czasem okazuje się, że opcji zazwyczaj jest więcej i można je łączyć / wykluczać lub całkowicie poszerzać obszar poszukiwania. Samo narzędzie to wersja ,,problem framing” – bardzo dobrze znane wszystkim z consultingu.
Dodatkowo generalnie jako ludzie jesteśmy zbyt pewni siebie w temacie podejmowania decyzji. np. Kiedy lekarz jest pewny diagnozy, to aż w 40% przypadków popełnia błąd. Dlatego warto podejść do tego systematycznie. Poniżej prezentuje kilka kroków przez które przechodzę osobiście:
1. Rozszerz liczbę opcji
Kluczowy punkt, z badań wynika że opieranie się już na starcie tylko na dwóch opcjach pogarsza naszą skuteczność i bardzo zawęża ramę problemu, który chcemy rozwiązać. Jeżeli na starcie twój format decyzji to ,,TO lub TAMTO” – to już wiesz, że nie przeszedłeś procesu i twoich opcji jest za mało.
Test 1 – Załóż, że żadna z dostępnych opcji nie jest możliwa i wymyśl nowe rozwiązania 🙂
Test 2 – Załóż, że nie masz racji i rozważ opcje całkowicie przeciwną
Test 3 – Połącz wszystkie opcje w jedno rozwiązanie
Dodatkowo analizuj głęboko dlaczego w ogóle stoisz przed takim wyborem/problemem (możesz skorzystać z ćwiczeń takich jak 5 x WHY, podwójne pareto).
2. Oddal się od decyzji
Test 4 – Jeżeli masz już jakieś opcje na stole – to załóż, że problem dotyczy Twojego kolegi / znajomego – co byś mu doradził?
Co by zrobił Bill Gates w tej sytuacji lub inny guru, którego cenisz?
Jeżeli jesteś kierownikiem to możesz się zastanowić co by zrobił ktoś kto Ciebie zastąpi i przyjdzie na Twoje miejsce z rynku? Pomyśl co by zrobił ktoś kogo uwielbiasz np. Steve Jobs? Dodatkowo odłóż krótkoterminowe zyski i benefity aby lepiej podjąć decyzję np. poprzez:
Test 5 – Zerknij na decyzję z perspektywy 10 minut, 10 miesięcy i 10 lat
Jeff Bezos stosuje metodę spoglądania na decyzje z przyszłości i cofa się wstecz. Wyobraź sobie że masz 70 lat i zastanów się czy z tej perspektywy dobrą decyzją był zakup w wieku 30 lat nowego BMW? Być może tak, być może nie :-).
3. Przetestuj swoje opcje
Test 5 – Podejmij konkretne działanie i wciel się w swoją opcje. Np. chcesz zostać prawnikiem, pojedź na uczelnię, porozmawiaj z prawnikami w danym mieście (jak żyją jakie uczelnie ukończyli, kim są ich rodzice itd) – jeżeli nikogo nie znasz możesz się umówić na płatną konsultację i przy okazji wizyty popytać o doświadczenia prawnika etc.
Wiedzę odnośnie podejmowania decyzji możesz rozszerzać również na bazie dobrych książek, które polecam:
- Decisive: How to Make Better Choices in Life and Work – Chip Heath, Dan Heath
- Principles: Life and Work – Ray Dalio